مصطفي كريمي

گروه : تفسير و علوم قرآن
karimi@iki.ac.ir


زندگي نامه

بنده در سال 1348 در روستاي دستجرد از استان همدان متولد شد. دوره ابتدايي را در روستاي خود و دوره راهنمايي و دبيرستان را در شهرستان گذراندم. در كنار تحصيل در امور فرهنگي مسجد محل و در بسيج و انجمن اسلامي دبيرستان فعاليت داشتم. در سالهاي 1364 و 1365 و 1367 توفيق حضور جبهه را داشتم و در عمليات هاي «والفجر 8»، «كربلاي 4»، «كربلاي 5» و «مرصاد» كنار رزمندگان اسلام بودم. به رغم قبول شدن در رشته فيزيك كه علاقه‌ام بود، با عنايت و توفيق الهي درسال 1367 وارد حوزه علميه قم شد.

حدود هفت سال در دروس خارج فقه و اصول از محضر آيت الله وحيد ، آيت الله سبحاني، آيت الله مكارم شيرازي و حجت الاسلام و المسلمين لاريجاني و در تفسير از محضر آيت الله جوادي آملي و در علوم قرآني از محضر آيت الله معرفت و آيت‌الله رجبي (حفظهم الله) بهره بردم. در كنار دروس حوزه از سال 1369 دوره عمومي و دوره تخصصي تفسير و علوم قرآن را در مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) به پايان رسانده و هم اكنون به عنوان هيأت علمي با رتبه دانشياري در گروه تفسير و علوم قرآن مؤسسه خدمت علمي دارم. فعاليت هاي علمي بنده در مراكز حوزوي و دانشگاهي در سه بخش آموزشي، پژوهش و مديريت علمي، در مراكز حوزوي و دانشگاهي بوده است. 



فعاليت هالي فرهنگي، تبليغي

چندين دوره تبليغ و فعاليت فرهنگي در مساجد و  مناطق شهري و روستاي و برگزاري دوره هاي آموزشي _ فرهنگي در مراكز سپاه پاسداران انقلاب اسلامي



سوابق تحصيلي

تحصيلات حوزوي:

خارج فقه و اصول

 

تحصيلات دانشگاهي:

 كارشناسي ارشد تفسير و علوم قرآن موْسسه امام خميني (ره)



فعاليت‌هاي آموزشي

تدريس:
1. تدريس موضوعات تخصصي متعدد مربوط به  تفسير و علوم قرآني  در مدارس و مراكز تخصصي حوزه علميه، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره)، دانشكده اصول دين ، دانشكده علوم قرآن و تفسير  و دانشگاه معارف از سال 1377 تا كنون.

1-1. مواد‌ درس‌هايي كه در مقطع سطح دو حوزه و مقطع كارشناسي دانشگاه تدريس داشته‌ام عبارتند از:

  1. تجزيه و تركيب
  2. مباني تفسير
  3. ‌ قواعد تفسير
  4. تفسير
  5. ‌اعجاز قرآن
  6. قرآن شناسي
  7. خدا شناسي در قرآن
  8. نبوت در قرآن
  9. جهان شناسي در قرآن
  10. روش‌ها و گرايش‌هاي تفسير و ...

1-2. مواد‌ درس‌هاي كه در  سطح سه حوزه و مقطع كارشناسي ارشد دانشگاه تدريس داشته‌ام عبارتند از:

  1. مباني تفسير ترتيبي
  2. روش تفسير ترتيبي
  3. مباني و فرايند تفسيرموضوعي
  4. تفسير موضوعي
  5. جامعيت قرآن كريم
  6. حكومت در قرآن  كريم
  7. نبوت در قرآن كريم
  8. كمال نهايي انسان در قرآن
  9. روش مقاله نويسي
  10. روش طراحي و نگارش پايان‌نامه

1-3. مواد‌ درس‌هايي كه در سطح چهار حوزه و مقطع دكتري دانشگاه درس داشته و دارم عبارتند از:

  1. وحي شناسي
  2. مباني تفسير
  3. نظريه پردازي قرآني 
  4.  محكم و متشابه
  5. زبان قرآن و هرمنوتيك
  6. تفسير تطبيقي
  7. كمال نهايي در قرآن كريم
  8. اختيار در قرآن
  9. روش تحقيق پيشرفته در قرآن و حديث

2. برگزاري كاروزي و كارگاه

  1. برگزاري چهاردوره كاورزي تحقيق در مقطع كارشناسي ارشد و تخصصي.
  2. برگزاري چند كارگاه پايان‌نامه نويسي و رساله نويسي براي دانش‌پژوهان مقطع كارشناسي و دكتري ارشد
  3. برگزاري گار‌گاه علم ديني براي اساتيد و اعضاي هيأت علمي دانشگاه بوعلي  و علوم پزشكي همدان
  4. برگزاري چند گارگاه نظريه‌پردازي قرآني

3. راهنمايي و مشاوره چندين پايان‌نامه و رساله حوزوي و دانشگاهي



فعاليت هاي پژوهشي


آثار و تاليفات

كتاب

الف) به زبان فارسي

  1. قرآن و قلمرو شناسي دين، قم، موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره)، 1381
  2. وحي شناسي، قم، موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره)، 1386.
  3. جامعيت قرآن كريم؛ پژوهشي در قلمرو موصوعب قرآن، قم، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي، 1390.
  4. قرآن شناسي، اقتباس از آثار استاد مصباح و اضافات، موسسة امام خميني (ره)، مركز آموزشي مجازي و نيمه حضوري، 1390، بازنگري 1394
  5. راه و راهنما شناسي، طرح ولايت دانشجويي، قم، موسسه امام خميني آموزشي و پژوهشي(ره)، 1388 (مشاركت 70%)
  6. اصلاح و بازنگري كتاب راه و راهنما شناسي در قرآن از استاد مصباح، قم، موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)، 1393.
  7. تفسير موضوعي بر اساس الميزان، انتشارات دانشگاه معارف، سال 1395.
  8. نبوت در قرآن بر گرفته از آثار استاد جوادي، به سفارش بنياد وحياني بين‌المللي اسراء،  سال 1396.
  9. مباني تفسير، مركز مجازي فرهنگ و معارف اسلامي وابسته به مؤسسه آموزش و پژوهشي امام خميني (ره) سال 1397.
  10.  معارفي از الميزان، با همكاري جمعي از محققان، قم، دانشگاه معارف اسلامي، سال 1397.
  11.  فرايند تفسير موضوعي، تهران، سازمان مطالعه و تدوين كتب درسي دانشگاه‌ها (سمت) و قم،  و مؤسسه امام آموزشي و پژوهشي خميني (ره) 1401.
  12.  مباني تفسير موضوعي، تهران، سازمان مطالعه و تدوين كتب درسي دانشگاه‌ها (سمت) و قم،  و مؤسسه امام آموزشي و پژوهشي خميني (ره)  1402

 

ب)  به زبان عربي

  1. الدين، حدوده و مدياته، ترجمه: قرآن و قلمرو شناسي دين، بيروت، مركز الحضارة للتنمية الفكر الاسلامي، 1429 ق.
  2. معرفة الوحي، ترجمه: وحي شناسي، بيروت، به سفارش مؤسسة الرحمان مربوط به شيعيان عربستان، 1432ق
  3. جامعية القرآن؛ بحث في الحدود الموضوعية للقرآن، ترجمه: جامعيت قرآن كريم، تعريب: بغداد، مؤسسةالعرفان للثقافية الاسلامية،طبع: بيروت دارالقارء.

مقاله

  1. قلمرو دلايت معجزه /  مجله معرفت شماره 26 / سال 1377
  2. هرمونتيك و تاثير انتظارات در تفسير قرآن، معرفت، سال نهم، شماره سوم، مرداد و شهريور 1379، شماره مسلسل 35، ص 44- 54.
  3. مجراي تاثير انتظارات فهم قرآن، معرفت، سال نهم، شماره ششم، بهمن 1379،‌شماره مسلسل 38، ص 110- 118.
  4. مقاله «نقد يكي از مباني نظريه تكثير قرائت دين»/در كتاب قرائت دين،  سال 1379
  5. آب حيات بر تشنگان مبنديد / مجله معرفت ش 48 / سال 1380
  6. هزار جامه نا موزون بر قامت متن، (نقد يكي از مباني نظريه قرائت پذيري متكثر متون ديني)، مجلة قبسات، شماره 23،  بهار 1381.
  7. مفهوم شناسي وحي/ مجله معرفت ش 60 / سال 1381
  8. امكان وحي/ مجله معرفت ش 60 / سال 1381
  9. ضرورت وحي / مجله معرفت ش 60 / سال 1381
  10. جامعيت وحي محمدي بر گستره علم آن حضرت / مجله معرفت ش 60 / سال 1381
  11. جهاني شدن و قلمرو دين، نمايه پژوهش، پاييز و زمستان 1381، شماره 24.
  12. روش تفسيري مورد تاييد اهل بيت (عليهم السلام)/ مجله معرفت شماره 71 / سال 1382
  13. دست نياز به سوي قرآن / مجله معرفت شماره 73 / سال 1382
  14. ضرورت بكارگيري باورهاي صحيح در ترجمه قرآن / مجله معرفت شماره83 / سال 1383
  15. نقش فرشته و پيامبر در وحي / مجله معرفت شماره 96
  16. علقه معناي متن به مولف/ مجله حوزه و دانشگاه شماره 39
  17. قرآن كريم پايان وحي الهي/ معرفت شماره 107.
  18. معجزات پيامبر اعظم (ص) / معرفت 108.
  19. بشارت به پيامبر اعظم (ص)/ تحقيقات اسلامي /  سال هجدهم شماره 1 و2 .
  20. استقلال قرآن كريم ، معرفت شماره 122.
  21. نقد تحليل تجربي از وحي، همايش ملي پيامبر اعظم (ص) در دانشگاه سمنان. مقاله برگزيده
  22. قلمرو موضوعي قرآن از ديدگاه قرآن، مجله  قرآن شناخت، سال اول، شماره دوم، پاييز و زمستان 1387، صفحه 101 ـ 139.
  23. موانع و آسيب‌هاي معرفتي تفسير قرآن، مجله معرفت، فروردين 1388، شماره 136، ص 36-52.
  24. آسيب‌هاي غير معرفتي تفسير قرآن، مجله معرفت، آبان 1388، شماره 143، ص 33 53.
  25. ماهيت تفسير موضوعي، مجله قرآن شناخت،  علمي پژوهشي، سال پاييز و زمستان، 1389،  شماره 6.
  26. قلمرو و جامعيت قرآن كريم (از ديدگاه استاد معرفت ره), كتاب معرفت قرآني: يادنگار آيت‌الله محمدهادي معرفت (ره)، ج5. مقاله برگزيده يادواره استاد معرفت
  27. مباني تفسير موضوعي از ديدگاه علامه طباطبايي، معرفت، سال بيست و يكم، شماره دوم،  شماره مسلسل 173، ارديبهشت 1391.
  28. مرحله مطالعه اكتشافي در نظريه پردازي قرآن، معرفت، سال بيست و سوم، شماره دوم،  شماره مسلسل 197، ارديبهشت 1393.
  29. موانع رفتاري بهره‌مندي از محبت الهي (اشتراكي)، معرفت، سال بيست و سوم، شماره دوم،  شماره مسلسل 197، ارديبهشت 1393.
  30. الميزان و تحليل وحي ، معرفت كلامي، علمي پژوهشي، شماره  مسلسل 12، سال پنجم بهار و تابستان 1393،
  31. بررسي آيات تحدي با تكيه بر نظم قرآن، مشترك با مرتضي سازجيني و عباس يوسفي، همايش ملي اعجاز، دانشگاه شهيد بهشتي، تاريخ برگزاري 29 ارديبهشت 1395
  32. يادكرد نعمت­ها در قرآن و جهت­دهي بينش انسان، با مشاركت دانشجو مريم قرباني، معرفت، تير 1396، شمار 235.
  33. «اعتبارسنجي علوم انساني قرآن بنيان»، در در سلسله منشورات كنگره بين المللي قرآن و علوم انساني (علمي ـ پژوهشي)، ج 9؛‌ مجموعه مقالات روش ‌شناسي قرآن و علوم انساني،‌ قم، مركز بين‌المللي ترجمه و نشر المصطفي (ص)، 1396 ش. ص 307- 329.
  34. جايگاه فاصله فرهنگي بين متن و مفسر در تفسير قرآن» پرديس فارابي دانشگاه تهران، فصل نامه علمي- پژوهشي «پژوهشنامه تفسير »تأييد 26/ 1 / 1396. نويسنده اول و متشرك با مرتضي سازجيني عباس يوسفي و عباس اسدي.
  35. مديات شمولية القرآن الكريم؛ القسم الأول، ترجمه « جامعيت و قلمرو قرآن كريم از ديدگاه استاد معرفت » مترجم وسيم حيدر، نصوص معاصرة، صيف 1438، العدد 4، ص 197-218.
  36. مديات شمولية القرآن الكريم؛ القسم الثاني، ترجمه « جامعيت و قلمرو قرآن كريم از ديدگاه استاد معرفت »، مترجم حسن مطر، نصوص معاصرة، خريف 1439، العدد  48، ص 189- 207.
  37. فرايند عملي نظريه‌پردازي قرآني در حوزه تفسير موضوعي، دو فصلنامه علمي - پژوهشي «مطالعات قرآن و حديث»، سال سيزدهم، شماره اول،‌ (پياپي25) پاييز و زمستان 1398،
  38. «نقد انگاره مصلحت انديشي قرآن در بيان خلاف واقع، دو فصلنامه علمي- پژوهشي، آموزه‌هاي قرآني، چاپ بهار و تابستان 1399. شماره 31، مشترك با حميدرضا مقيمي اردكاني.
  39. «آيه تبيان» و جداناپذيري قرآن و عترت ‌?، فصلنامه علمي- پژوهشي مطالعات تفسيري، سال 11، زمستان 1399، شماره 44، صفحات 26-7.
  40. فلسفه زندگي دنيوي انسان از نگاه قرآن، قرآن شناخت، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره)، پاييز و زمستان 1399، شماره 25، متشرك با محمدحسين ذوالفقاري.
  41. ظرفيت زباني قرآن ظرفيت زبان شناختي قرآن براي توليد علوم انساني، مجله انديشه نوين ديني، دوره 17، شماره 65، پاييز 1400.
  42. نظريه‌پردازي تطبيقي د رباره عصمت پيامبر اكرم (ص) از تأثيرگذاري بر وحي، پژوهش‌هاي تفسير تطبيقي، علمي ـ پژوهشي، دانشگاه قم، بهار و تابستان 1400، شماره 13، نويسنده اول و مشترك صديقه پروان.
  43. كمال نهايي بر اساس ابعاد نفس از منظر قرآن كريم، مجله قرآن شناخت، علمي ـ پژوهشي، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره)، پاييز و زمستان 1400، شماره 27، مشترك با كريمي قدوسي
  44. محل تحقق كمال نهايي انسان از ديدگاه قرآن، مجله معرفت كلامي، علمي ـ پژوهشي، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره)، پاييز و زمستان 1400. نويسنده مسئول مشترك با علي رهيد.
  45. نقش شناخت‌هاي برآمده از ايمان به آخرت در تاب‌آوري و صبر از ديدگاه قرآن، مشترك با محمدجواد بي‌ريا، مجله علمي ترويجي معرفت، شماره 289، دي 1400.
  46. نقش آموزه‌هاي ارزشي در علوم انساني از منظر علامه طباطبايي، معرفت فلسفي، مشترك با علي مصباح و عباس گرائي، سال نوزدهم، شماره چهارم، پياپي 76، تابستان 1401، ص 77ـ96
  47. راهكارهاي رفع تعارض در نظريه‌پردازي قرآني، مجله علمي پژوهشي علوم قرآن و حديث دانشگاه فردوسي مشهد تاريخ پذيرش 5 / 10/ 1401.
  48. نقش صبر در كمال رفتاري انسان، مجله علمي ترويجي معرفت، سال سي و يكم، شماره يازدهم، بهمن، 1401. متشرك با ابراهيم غلام‌زاده غيبي.
  49. تحليل مفهوم آنومي در قرآن با تاكيد بر سوره مباركه بقره، مشترك، مجله پژوهشي (ب) قرآن و علم، تاريخ پذيرش 13/6/1401. نويسنده اول و مشترك با علي سليمي و محمد ميرزايي

نشست و كرسي ها

1. نشست علمي جامعيت قرآن كريم، جامع? المصطفي العالمي?

2 نشست علمي- پژوهشي «تفسير موضوعي و علوم انساني قرآن بنيان» تاريخ برگزاري 17 /11 /1395، مكان پژوهشگاه جامعه الزهراء عليها السلام.

3. نظريه، آيه تبيان» و جداناپذيري قرآن و عترت ‌?، در مجمع عمومي سالانه انجمن قرآن پژوهان حوزه علميه، بهار 1398.

4. كرسي ترويجي، «چگونگي مطالعه اكتشافي آيات در فرايند توليد علوم انساني اسلامي»، مؤسس? آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) 15/11/1398.

 5. نقد نظريه «اكتشاف نظريه اخلاق اسلامي در موضوع سكوت سازماني» ارائه توسط دكتر منطقي و شريفي، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) اسفند 1397.

6. ارائه كرسي ترويجي روش كشف قلمرو موضوعي قرآن كريم، مركز فقهي ائمه اطهار عليهم السلام، بخش تفسير قرآن كريم، ارديبهشت 1402.



افتخارات

1. انتخاب فارغ التحصيل ممتاز مقطع ارشد گروه تفسر و علوم قرآن در مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره)

2. انتخاب كتاب «قرآن و قلمرو دين» به عنوان پژوهش برگزيده ديني سال 1380 از سوي دبيرخانه دين پژوهان كشور در چشنواره تجليل از دين پژوهان كشور.

3. انتخاب اثر شايسته تقدير كتاب «قرآن و قلمروشناسي دين» در يازددهمين چشنواره كتاب دانشجويي.

4. انتخاب كتاب «وحي شناسي» به عنوان اثر برگزيده در سومين جشنواره كتاب دين سال 1388 ش.

5. انتخاب كتاب «جامعيت قرآن» به عنوان اثر مورد تقدير  از طرف چشنواره كتاب سال  حوزه علميه سال1391

6. انتخاب مقاله «و حي و تجربه ديني» به عنوان رتبه نخست در چشنواره ملي پيامبر اعظم (ص)، دانشگاه سمنان

7. انتخاب مقاله «قلمرو قرآن از ديدگاه آيت‌الله معرفت» به عنوان رتبه سوم در جشنواره ملي تجليل از مقام علمي استاد معرفت

8. انتخاب چندين بار به عنوان پژوهشكر برگزيده در مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره)

9. انتخاب استاد نمونه مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني در سال 1402

10. انتخاب طلبه بسيجي برگزيده كشوري

11. انتخاب محقق بسيحي برگزيده كشوري



سفرهاي علمي

1- سفر به كشور سوريه  در اسفند ماه  سال 1386 و بازديد از مراكز علمي و دانشگاهي مانند داشگاه دمشق و ملاقات با برخي از شخصيت هاي علمي آن كشور .

2. سفر به  كشور لبنان در اسفند ماه سال  1386 و بازديد از برخي مراكز علمي و  دانشگاهي  آن كشور مانند دانشگاه يوسف قديس و حوزه علميه شيعي و ملاقات با بعضي از  با شخصيت هاي علمي