اينجانب سيد محمود نبويان فرزند سيد مهدي به شماره شناسنامه نُه متولد سال 1344 در يك خانواده مذهبي در شهرستان بابل از استان مازندران به دنيا آمدم. دوران ابتدايي
و راهنمايي را در همين شهر به  پايان رساندم. در رشته رياضي و فيزيك تا سال سوم دبيرستان در بابل تحصيل كردم و براي سال چهارم به قم آمدم.

سوم راهنمايي بودم كه انقلاب به پيروزي رسيد و به سبب مذهبي بودن خانواده در راهپيمايي‌هاي انقلاب –در حد تناسب سني خودم- شركت مي‌كردم. بعد از پيروزي انقلاب نيز –به سبب اقتضائات محلي كه گرايش‌هاي ماركسيستي و نيز جريان منافقين در آن زياد بوده است- با اين جريانات درگير بوده‌ام. با شروع جنگ نيز در حد توان در جبهه حضور پيدا  كرده و به صورت مختصر جانباز شدم. بحمدالله خانواده اينجانب نيز در جبهه‌هاي حق عليه باطل حضور جدي داشته‌اند، به طوري كه چهارتن از بستگان –دو همشيره زاده، داماد و نيز برادرخانم اينجانب-به شهادت نائل شده‌اند و علاوه بر چند جانباز يك نفر نيز آزاده در خانواده و بستگان وجود دارند.

بعد از گذراندن سال چهارم دبيرستان براي تحصيل در حوزه علميه به شوراي مديريت قم جهت تحصيل در حوزه قم مراجعه كردم ولي به علت شهرستاني بودن، آنها از پذيرش امتناع كردند. از اين رو، در سال 1362براي تحصيل در حوزه علميه به تهران رفتم و تقريبا مدت دو سال در تهران –كه مدت شش ماه آن در حوزه آقاي مجتهدي ره بوده است - درس خوانده‌ام. در انتهاي همان سال به حوزه فيضيه مازندران در بابل با مديريت حضرت آيةالله محمد فاضل استرابادي مراجعه كردم. تا انتهاي كفايتين –جز يكسال- در همان حوزه تحصيل كردم.

در سال 1371 براي ادامه تحصيل –يعني درس خارج – وارد قم شدم و در درسهاي حضرات آيات وحيد خراساني و شيخ جواد تبريزي –به مدت چهار سال- شركت كردم.

در سال 1373 وارد موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره شده و در سال 1378 در رشته فلسفه در مقطع كارشناسي ارشد فارغ التحصيل شدم. بعد از سه سال –يعني در سال 1381- نيز وارد مقطع دكتري در رشته فلسفه تطبيقي شده و در سال 1386 در اين رشته فارغ التحصيل شدم.

خارج فقه و اصول.

دكتري فلسفه مؤسسه امام خميني(ره).

سوابق اجرايي-پژوهشي

1- پانزده سال است كه عضو هيئت علمي موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني‌ره هستم، و الان در رتبه دانشياري مشغول خدمت مي‌باشم.

2- بيش از چهار سال –از تاريخ 26/7/1386 تا 29/12/1390- قائم مقام پژوهشگاه انديشه سياسي اسلام –  به رياست حضرت آيه‌الله صادق لاريجاني (رياست محترم قوه قضائيه)- وابسته به مجلس خبرگان رهبري.

3- بعد از مقطع دكتري كارگروه فلسفه حق را در موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره راه اندازي كرده و مديريت آن را به عهده دارم.

4- بيش از پنج سال است كه عضو شوراي كانون طلوع –كانوني كه مسئوليت اعزام سخنرانان و اساتيد در حوزه كلام، فلسفه و ... به دانشگاه‌هاي سراسر كشور را به عهده دارد- هستم.

5- به همين مدت عضو شوراي طرح ولايت –طرحي كه به برنامه‌ريزي در زمينه تهيه متن و نيز تعيين اساتيد براي دانشجويان، معلمان و اساتيد دانشگاه مي‌پردازد- هستم.

6- از سال 1391 تا سال 1395 به عنوان نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي و در كميسيون آموزش و تحقيقات مشغول خدمت بودم.

7- براي اولين بار بود كه كميته اسلامي شدن علوم انساني و دانشگاه ها در كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس شوراي اسلامي را راه اندازي كرده و مسئوليت آن را بعهده داشتم.

8- در اين مدت عضو شوراي اسلامي شدن مراكز آموزشي شوراي عالي انقلاب فرهنگي بوده ام.

9- نيز در اين مدت – جز يكسال آن- در شوراي كميته تحول در علوم انساني شوراي عالي انقلاب فرهنگي – به رياست آقاي دكتر حداد عادل- عضويت داشته ام. 

10- در مسأله سرنوشت ساز برجام، عضو كميسيون ويژه بررسي برجام و دبير آن كميسيون بوده ام.

11- عضو هيات اجرايي جذب دانشگاه فرهنگيان

12- معاون فرهنگي مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي

13- رئيس پژوهشگاه مطالعات تقريبي مجمع جهاني مذاهب اسلامي

غير از تحصيل در حوزه علميه و نيز موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني‌ره تدريس‌هايي نيز داشته‌ام كه به قرار زير است:

1- در حوزه علميه در كنار درس خواندن به تدريس منطق، اعتقادات، معاني و بيان، فلسفه، اصول و فقه نيز مشغول بوده‌ام. نيز در سالهاي متمادي در تربيت مدرس حوزه علميه قم، نهايه الحكمه علامه طباطبائي –كه در موضوع فلسفه است- براي كساني كه جهت تدريس در حوزه انتخاب شده‌اند، به تدريس مشغول بوده‌ام.

2- در موسسه نيز به تدريس «آموزش فلسفه» و «نهايه الحكمه» مشغول مي‌باشم.

3- غير از تدريس در حوزه در ايام تحصيل، از سال 1376 فعاليت در دانشگاه ها را آغاز كردم. تابستان 1376 بوده است كه در جمع دانشجويان طرح ولايت كتاب هستي شناسي و نيز فلسفه اخلاق را تدريس كرده‌ام. از آن سال تا به حال در تمام تابستان ها –جز دو سال- در اين طرح به تدريس مباحث فلسفي و خداشناسي مشغول هستم.

در دولت گذشته نيز مباحث خداشناسي فلسفي را براي معلمين –كه در طرحي به عنوان طرح ولايت از سراسر كشور- شركت مي‌كردند، و نيز اساتيد دانشگاه –كه در طرح معرفت شركت مي‌كردند- تدريس كردم.

همچنين در طول سال تحصيلي به تدريس هاي مختلف و نيز مناظره و سخنراني هاي متعدد در دانشگاههاي مختلف كشور مشغول بوده و هستم. تقريبا در بسياري از نقاط مختلف كشور براي سخنراني و برگزاري كارگاههاي علمي در دانشگاههاي مهم-مانند دانشگاه صنعتي شريف، علم و صنعت، فردوسي مشهد، صنعتي اصفهان، دانشگاه اصفهان، دانشگاه تبريز، سهند تبريز، دانشگاه گيلان، دانشگاه كرمانشاه، بوعلي سيناي همدان، دانشگاه خليج فارس، پزشكي و فني و صنعتي بابل، آزاد قائمشهر، علوم پايه سمنان، دانشگاه ايلام، و ... -در موضوعات كلام قديم، كلام جديد، روشنفكري، مدرنيته و مسائل سياسي به مناظره، كلاس و ارائه سخنراني پرداختم. (تعداد چنين برنامه‌هايي تقريبا بيش از پانصد برنامه مي‌باشد). غير از دانشگاه ها در جمع هاي مردمي نيز براي سخنراني و تبيين مسائل سياسي روز حاضر شده‌ام.

در زمينه پژوهشي كتب و مقالات مختلف زير را به رشته تحرير در آورده‌ام.

(الف)- كتبي كه چاپ شده است به قرار زير است:

ا- حق و چهار پرسش بنيادين:

اين كتاب كه در سال 1388 به چاپ رسيده است در مورد فلسفه حق است و چهار مسأله را در مورد حق توضيح مي دهد: معناي حق، اعتباري يا تكويني بودن حق، تلازم حق و تكليف و انواع حق.

 2- جستارهايي در باب دين و دنياي مدرن: اين كتاب مجموعه‌اي از مقالات است كه در مقام بيان مولفه‌هاي اساسي مدرنيته و  تفاوت آن با انديشه اسلامي است. مقالاتي چون: پارادكس اسلام مدرن، اومانيسم، ليبراليسم، سكولاريسم، دين سكولار، فمينيسم، علم گرايي، اعتبار تئوريهاي علمي، تجربه ديني و وحي. اين كتاب كه در طول يك سال دو چاپ خورده است، چاپ چهارم آن از سوي موسسه آموزشي و پژوهشي منتشر شده است.

3- شمولگرايي: اين كتاب كه نقدي بر كتاب صراط هاي مستقيم عبدالكريم سروش است در سال 1385 به چاپ دوم رسيده است.

4- راه و بيراه: اين كتاب خلاصه اي از مباحث شمولگرايي است كه از سوي سازمان تبليغات اسلامي به چاپ رسيده است.

5- پلوراليزم ديني: اين كتاب كه از سوي كانون انديشه جوان منتشر شده است، در سال 1388 به چاپ دوم خود رسيده است.

6- سروش مغالطات: اين كتاب به بيان بخش اندكي از مغالطاتي كه آقاي عبدالكريم سروش در نوشتار خود مرتكب شده است، مي پردازد و به چاپ چهارم خود رسيده است.

7- سير مطالعات مباحث اعتقادي: اين كتاب به بيان سير مطالعات در حوزه مباحث اعتقادي مي پردازد.

8- مغالطات ژورناليستي: اين كتاب به بيان برخي از مهمترين مغالطاتي كه در مطبوعات و نوشتار بعضي از نويسندگان موجود است، پرداخته است.

9- تاريخچه و مفهوم حق: اين كتاب كه به صورت تفصيلي به بيان تاريخچه طرح مسأله حق ميان بشر و نيز معناي حق نزد متفكرين غربي و اسلامي مي پردازد،  از سوي موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره در سال 1390 منتشر شده است.

10- چيستي حق: اين كتاب يكي از مسائل مهم در مورد موضوع حق را مورد بررسي قرار داده است. معناي اعتبار، حقيقت اعتبار، معناي تكويني، فطري، ذاتي و طبيعي در مسأله حق، لوازم تكويني و اعتباري بودن حق و داوري در مورد اين مسأله كه آيا حق تكويني داريم يا نه؟ بررسي ديدگاه هاي مرحوم اصفهاني، علامه طباطبائي و ساير بزرگان در مورد حقيقت اعتبار از مباحث اين كتاب است.

(ب)- مقالاتي كه در مجلات علمي و پژوهشي منتشر شده است عبارتند از:

1-  مفاهيم كلي.

اين مقاله به بيان انواع سه‌گانه مفاهيم كلي –يعني مفاهيم ماهوي، مفاهيم فلسفي
و مفاهيم منطقي- و ويژگيها و تفاوت‌هاي آنها مي‌پردازد و در شماره‌هاي 2-1 (پائيز
و زمستان 1382) مجله علمي –پژوهشي معرفت فلسفي منتشر شده است.

2- مغالطات :اين مقاله به بيان انواع مغالطات در منطق پرداخته و در شماره 11 مجله علمي –پژوهشي معرفت فلسفي منتشر شده است.

3- مجرد و مادي: اين مقاله تعريف و خواص موجود مجرد و مادي و نيز تفاوتهاي آنها را از ديدگاه برخي از فلاسفه مورد بررسي قرار مي‌دهد. و در شماره 15 (بهار 1386) مجله علمي-پژوهشي معرفت فلسفي به چاپ رسيده است.

4- معنا و ماهيت حق: حق به چند معنا آمده است و انديشمندان اسلامي و غربي چه ديدگاهي را در اين مورد مطرح كرده‌اند. اين مقاله –كه به امر فوق مي‌پردازد- در شماره 16 (تابستان 1386) مجله فوق به چاپ رسيده است.

5- حق و تكليف و تلازم آنها: تلازم حق و تكليف از مسائل اساسي در حوزه فلسفه حق است. آيا حقي مي‌توان يافت كه تلازمي با تكليف نداشته باشد؟ چند نوع تلازم قابل تصور است؟ اين مقاله در شماره 18 (زمستان 1386) مجله علمي-پژوهشي معرفت فلسفي منتشر شده است.

6- جستاري در انواع حق: انواع مختلف حق به صورت كلي در چند قالب جاي مي‌گيرد. اين مقاله در شماره 20 (تابستان 1387) مجله علمي-پژوهشي معرفت فلسفي منتشر شده است.

7- صاحبان حق: حق براي چه نوع موجودي قابل اثبات است. آيا همه انسانها –مجنون، عليل، جنين، افراد در حالت بيهوشي- داراي حق هستند؟ حيوانات چطور؟ آيا مي‌توان براي گياهان و جمادات نيز حق قائل شد؟ ديدگاه اسلامي در اين مورد چيست؟ و چه تفاوتي با ديدگاه غربي دارد؟ اين مقاله در شماره 27 مجله علمي-پژوهشي معرفت فلسفي به چاپ رسيده است.

8- اعتباريات نزد مرحوم اصفهاني: اين مقاله در سال 1390 در مجله علمي- پژوهشي معرفت فلسفي به چاپ رسيده است.

9- چيستي اعتبار نزد علامه طباطبائي: اين مقاله در شماره 34 مجله علمي-پژوهشي معرفت فلسفي در زمستان 1390 به چاپ رسيده است.

10- كالبد شكافي معناي حق در انديشه سياسي فقهاي شيعه

اين مقاله در تاريخ زمستان 1386 در شماره 46 مجله علمي-پژوهشي حكومت اسلامي منتشر شده است.

11- كالبد شكافي معناي حق نزد انديشمندان غربي

اين مقاله در تاريخ زمستان 1386 در شماره 47 مجله علمي-پژوهشي حكومت اسلامي منتشر شده است.

12- تبيين و نقد نظريه هوفلد در تقسيم حق (2).

اين مقاله در شماره 52 مجله علمي-پژوهشي حكومت اسلامي در تابستان 1388 به چاپ رسيده است.

13- تلازم حق و تكليف

اين مقاله در شماره 4 مجله علمي-پژوهشي حكمت آئيين در تابستان سال 1389 منتشر شده است.

14- تحليل معناشناسي حق

اين مقاله در شماره 6 مجله علمي-پژوهشي حكمت آئين در زمستان سال 1389 به چاپ رسيده است. 

15- وحدت وجود از ديدگاه صدرالمتالهين

اين مقاله به همراه سيد محمد مهدي نبويان در شماره 18 مجله علمي-پژوهشي آئين حكمت در زمستان سال 1392 به چاپ رسيده است.

16- معنا و لوازم حق تكويني و حق اعتباري

اين مقاله در شماره 21 مجله علمي-پژوهشي آئين حكمت در پاييز سال 1393 منتشر شده است.

17- وحدت وجود از ديدگاه علامه طباطبائي

اين مقاله به همراه سيد محمد مهدي نبويان در شماره 16 مجله علمي-پژوهشي حكمت اسراء در تابستان 1392 منتشر شده است.

 (ج)- علاوه بر كتب و مقالات، و ارزيابيهايي كه در مورد مقالات چند مجله علمي-پژوهشي داشته ام، پايان‌نامه‌هايي كه راهنمايي يا مشاوره كرده‌ام به قرار زير است:

1- عنوان: «نقد و بررسي كتاب صراطهاي مستقيم»،  مقطع: كارشناسي ارشد،  سمت: راهنما،  دانش‌پژوه: سيد محمد علي رضوي،  سال: 1383،  مكان تحصيل: جامعه‌المصطفي العالميه.

2- عنوان: «بررسي مباني معرفت شناسي ليبراليسم جان‌لاك و نسبت آن با مباني معرفت‌شناسي اسلامي از نگاه شهيد مطهري»،  مقطع: كارشناسي ارشد،  سمت: مشاور،  دانش‌پژوه: عبدالبصير نبي‌زاده،  سال: 1384،  مكان تحصيل: جامعه‌المصطفي العالميه.

3- عنوان: «وجود ذهني از ديدگاه علامه طباطبائي و شهيد مطهري»،  مقطع: كارشناسي ارشد،  سمت: مشاور،  دانش‌پژوه: عبدالخالق ظفري،  سال: 1385،  مكان تحصيل: جامعه المصطفي العالميه.

4- عنوان: «عالم مثال در انديشه سهروردي»،  مقطع: كارشناسي ارشد،  سمت: مشاور،  دانش‌پژوه: سيد ذبيح‌الله هاشمي نژاد،  سال: 1386،  مكان تحصيل: جامعه المصطفي العالميه.

5- عنوان: «حق و باطل در قرآن كريم از منظر معرفت‌شناسي»،  مقطع: كارشناسي ارشد،  سمت: مشاور،  دانش‌پژوه: غلامرضا قربانلو،  سال: 1388،  مكان تحصيل: تربيت مدرس علوم عقلي حوزه علميه قم.

6- عنوان: «ملكيت تكويني از ديدگاه علامه طباطبائي و مصباح»،  مقطع: كارشناسي ارشد،  سمت: مشاور،  دانش‌پژوه: فتحي،  سال: 1389،  مكان تحصيل: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني‌ره.

7- عنوان: «حقوق طبيعي از ديدگاه علامه طباطبائي و شاگردان (شهيد مطهري، استاد مصباح و آيه‌الله جوادي)»،  مقطع: كارشناسي ارشد،  سمت: راهنما،  دانش‌پژوه: امين‌رضا عابدي‌نژاد،  سال: 1388،  مكان تحصيل: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني‌ره.

8- عنوان: «بررسي و تقسيم هوفلد در باره حق،  مقطع»: كارشناسي ارشد،  سمت: مشاور،  دانش‌پژوه: سيد مصطفي حسيني نسب،  سال: 1388،    مكان تحصيل: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني‌ره.

9- عنوان: «كاركردهاي اجتماعي دين با مقايسه‌هاي آراء علامه طباطبائي و اريك فروم»،  مقطع: كارشناسي ارشد،  سمت: مشاور،  دانش‌پژوه: حسن اناري مومن آبادي،  سال: 1389،  مكان تحصيل: دانشگاه معارف اسلامي.

10- عنوان: «انسان اخلاقي در آموزه‌هاي اسلام و مدرنيته»،  مقطع: كارشناسي ارشد،  سمت: مشاور،  دانش‌پژوه: فاطمه فرهادي،  سال: 1389،  مكان تحصيل: دانشگاه آزاد اسلامي واحد كرج.

11- عنوان: «منشأ الهي حق»،  مقطع: دكتري،  سمت: مشاور،  دانش‌پژوه: علي رمضاني،  سال: 1389،  مكان تحصيل: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني‌ره.

12- عنوان: «مباني نظري انديشه سياسي امام خميني‌ره»،  مقطع: دكتري،  سمت: راهنما،  دانش‌پژوه: حسنعلي سلمانيان،  سال: 1389،  مكان تحصيل: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني‌ره.

13- عنوان: «اعتباري يا تكويني بودن حق از ديدگاه علامه طباطبائي و شاگردان (شهيد مطهري، استاد مصباح و استاد جوادي)»،  مقطع: دكتري،  سمت: راهنما،  دانش‌پژوه: سيد عباس موسوي،  سال:‌ 1389،  مكان تحصيل: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني‌ره.

14- عنوان: «اومانيسم در قرآن از ديدگاه علامه طباطبائي و آيه‌الله مصباح يزدي»، مقطع: سطح چهار، سمت: مشاور، دانش‌پژوه: رضا سالاري، سال: 1390، مكان: حوزه علميه قم، در حال تدوين نهايي و آماده شدن براي دفاع.

15- عنوان: «اعتبار عقل نزد علامه طباطبائي و مكتب تفكيك»، مقطع: كارشناسي ارشد، سمت: داور، دانش‌پژوه: سيد، سال:‌1390، مكان: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره.

16- عنوان: «بررسي مباني فلسفي كثرت‌گرايي در گفتمان سنت‌گرايي»، مقطع: كارشناسي ارشد، سمت: مشاور، دانش‌پژوه: يحيي نورمحمدي، سال: 1390، مكان: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره، در دست تدوين.

17- عنوان: «نقد و بررسي عقل‌گرايي از  ديدگاه محمد‌بن‌زكرياي رازي و حاتم رازي»، مقطع: كارشناسي ارشد، سمت: مشاور، دانش‌پژوه: محمد هادي فضل‌الله‌نژاد، سال: 1390، مكان: دانشگاه باقرالعلوم، در دست تدوين.

الف- د رمورد مقالات علمي و پژوهشي:

1- منشأ حق هاي تكويني كه در مجله معرفت فلسفي چاپ شده است

2- منشأ حق هاي طبيعي كه در مجله علمي و پژوهشي آئين حكمت چاپ شده است

ب- در مورد راهنمايي پايان نامه:

پايان نامه مقطع دكتري:

1- راهنماي پايان نامه با عنوان: مباني معرفت شناسي، هستي شناسي، انسان شناسي و ارزش شناسي علم ديني از ديدگاه مرحوم علامه طباطبائي ره

2- مشاور پايان نامه با عنوان: معاد جسماني با جسم عنصري از ديدگاه عقل و نقل

كتاب ها:

• حق و چهار پرسش بنيادين؛
• جستارهايي در باب دين و دنياي مدرن؛
• شمول‏ گرايي؛
• راه و بيراه؛
• پلوراليزم ديني؛
• سروش مغالطات؛
• سير مطالعات مباحث اعتقادي؛
• مغالطات ژورناليستي؛
• تاريخچه و مفهوم حق؛
• چيستي حق.
   

كسب عنوان «اثر شايسته تقدير» دوازدهمين دوره جايزه كتاب فصل جمهوري اسلامي براي كتاب «حق و چهار پرسش بنيادين» و هجدهمين دوره براي كتاب «تاريخچه و مفهوم حق».
 

جوايز

1- برگزيده شدن پايان‌نامه مقطع دكتري اينجانب در همايش «پايان‌نامه‌هاي برگزيده حوزه علميه قم» در سال 1387.

2- برگزيده شدن كتاب «حق و چهارپرسش بنيادين» به عنوان كتاب فصل سال در سال 1389.

3- برگزيده شده كتاب «تاريخچه و مفهوم حق» به عنوان كتاب شايسته تقدير فصل تابستان در سال 1390.

4- برگزيده شدن اينجانب به عنوان «مدير برترين كارگروه يعني كارگروه فلسفه حق» در موسسه آموزشي و پژوهشي امام‌خميني ره، در سال‌ 1390.

5- برگزيده شدن اينجانب به عنوان پژوهشگر برتر سال 1389 موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره.

6- برگزيده شدن اينجانب به عنوان استاد نمونه سال 1389 موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره.